اعمالی که انسان را از عذاب مى رهاند

بعضى از اعمال هستند اگر انسان آن ها را در دنیا انجام دهد، در عالم برزخ و هنگام عذاب به فریاد او مى رسند و از عذاب نجاتش مى دهند. حضرت رسول صلى الله علیه و آله و سلم آن ها را در شب معراج دید و در صبح آن هنگامى که از معراج برگشت براى مردم بیان فرمود. آن ها از این قراراند.
عبدالله سمره مى گوید: روزى در خدمت حضرت رسول صلى الله علیه و آله و سلم بودیم ، آن حضرت فرمود: دیشب عجایبى و عذاب هاى گوناگونى که امتم به آن ها مبتلا بودند را مشاهده کردم . دیدم اعمال نیک و پسندیده آن ها آمدند و آنان را از عذاب ها رهانیدند و نجات دادند.
عرض کردیم : یا رسول الله ! دیشب چه چیزهاى عجیبى مشاهده کردید؟ آنها را براى ما بیان فرمایید. آن حضرت چنین شرح دادند.

نیکى به پدر و مادر فرمود مردى از امت خود را دیدم (که موقع جان دادن او بود) و ملک الموت براى قبض روح او آمده در این بین ((نیکى )) به والدین او. آمد و ملک الموت را از قبض روحش منع کرد.


وضو مردى از امتم را دیدم که عذاب قبر، او را فرا گرفته بود پس ((وضوى )) (نیکویى که در دنیا براى نماز و کارهاى دیگر گرفته بود) آمد و عذاب را از او بر طرف کرد.


ذکر خدا مردى از امت خود را دیدم که شیاطین اطراف او را احاطه کرده بودند، و او در محاصره شیاطین قرار داشت .
در این میان ((ذکرهاى )) او که در دنیا گفته و خدا را با آن ها خوانده بود آمدند و او را از بین شیاطین نجات دادند و آزادش ‍ کردند.


نماز مردى از امتم را دیدم که ملائکه عذاب او را بر گرفته (عذاب و شکنجه مى کردند). ((نماز صحیح )) او آمد و ملائکه را از عذاب کردن او منع کرد. در حدیثى وارد شده است که حضرت صلى الله علیه و آله و سلم فرمود: وقتى میت را دفن کردند نماز او به صورت شخصى نورانى داخل قبر رفیق و مونس او مى شود، ترس و سختى هاى عالم برزخ را از او دفع مى کند.(245)


روزه مردى از امتم را دیدم که در اثر تشنگى زبانش از دهانش بیرون آمده بود و هر وقت مى خواست وارد حوض شود و آب بیاشامد او را مى راندند و دور مى کردند. سپس ((روزه )) ماه مبارک رمضان آمد و او را سیر آب نمود و از تشنگى نجاتش داد.


غسل جنایت مردى از امتم را بودم در حالى که پیامبران حلقه حلقه دور هم نشسته بودند مى خواست در میان آن ها داخل شود ولى آنان او را مى راندند و طرد مى کردند. پس ((غسل جنابت )) او آمد دست او را گرفت و پهلوى من نشانید (و از حیرانى و سرگردانى نجاتش ‍ داد.)


حج و عمره مردى را دیدم که تاریکى اطراف او را گرفته و در میان آن غرق شده بود (و نورى را مشاهده نمى کرد که راه را به وسیله آن پیدا کند). ناگهان ((حج و عمره )) او آمدند و او را از ظلمت و تاریکى خارج کردند و داخل دریاهاى نور کردند.


صله رحم مردى از امتم را دیدم که با همه مردم تکلم مى کرد ولى هیچ کس او را تحویل نمى گرفت و با او صحبت نمى کرد. پس ((صله رحمى )) که در دنیا انجام داده بود آمد و با فریاد گفت : اى مؤ منان ! با او حرف بزنید و گفتگو کنید؛ زیرا او از کسانى است که در دنیا ((صله رحم )) مى کرد و بدیدن اقوام و نزدیکان خود مى رفت و از آنان دل جویى مى نمود.
پس از آن ، مؤ منان با او تکلم کردند و با هم مصافحه نمودند و جزو آنان قرار گرفت .


صدقه مردى از امتم را دیدم که شعله و حرارت آتش به او نزدیک مى شد، آن مرد با دست صورت خود را مى گرفت که آتش و حرارت او را اذیت نکند. در این بین ((صدقه هایى )) که در دنیا داده بود آمدند، سایه اى بر سرش و حجابى در مقابل صورتش شدند.


امر به معروف مردى از امتم را دیدم که شعله ها و زبانیه هاى آتش او را فرا گرفته و از هر طرف به او حمله ور بود. در این میان ((امر به معروف و نهى از منکرى )) که در دنیا کرده بود آمدند و او را از میان شعله هاى آتش ‍ خلاص کردند و در میان ملائکه رحمه قرارش دادند.


حسن خلق مردى از امتم را دیدم که بر روى دو زانوى خود قرار گرفته بود و بین او و رحمت خدا حجابى قرار داشت . پس اخلاق نیکوى او آمد، دست او را گرفت و داخل در ((رحمت )) خدا قرار داد.


خوف از خدا شخصى را دیدم که پرونده اعمالش از طرف چپش سرازیر بود، ناگهان ترس و خوف را خدایش آمد و آن پرونده عمل را گرفت و در طرف راست او قرار داد.



سبقت در کار خیر کسى از امتم را دیدم که میزان اعمالش سبک بود. در این هنگام کارهاى خوبى که به آن ها سبقت گرفته بود آمدند و در میزان اعمالش قرار گرفتند و میزانش سنگین شد.


امید داشتن به خدا مردى را دیدم که در کنار جهنم قرار داشت و نزدیک بود داخل آتش افتد. در این حال امید به خدا داشتنش آمد را گرفت و از پرتگاه جهنم نجاتش ‍ داد.


گریه از ترس خدا مردى را دیدم که او را داخل آتش پرت کردند. ناگهان ((گریه )) و اشکى که از ترس خدا ریخته بود، آمد او را گرفت و از آتش بیرون آورد و داخل بهشتش کرد.


حسن ظن به خدا مردى از امتم را دیدم که بر روى پل صراط مى لرزید، مانند لرزیدن شاخه درخت خرما در روزى که باد سختى مى وزد. پس ((حسن ظنى )) که به خدا داشت آمد و او را از ((لرزیدن )) باز داشت و از صراط گذراند و داخل بهشتش گردانید.


صلوات بر پیامبر صلى الله علیه و آله و سلم مردى از دیدم که بر روى صراط گاهى مى نشست و گاهى دو زانو مى رفت ، گاهى خود را آویزان مى کرد و گاهى با دست و پا راه مى رفت . در این بین ((صلوات )) فرستادن او بر من آمده او را گرفت و بر روى دو پاى خود قرارش داد و از صراط گذشت و به آسانى داخل بهشت شد.


شهادت به یگانى خدا مردى از از امتم را دیدم که بر در بهشت رسیده بود. هر وقت مى خواست داخل آن شود در را قفل مى کردند و او پشت در مى ماند، ناگهان شهادت به ((لا اله الا الله )) او آمد و در را باز کرد و او را داخل بهشت نمود.(246)