تشیع و تسنن ، دو مذهب اصلى دین اسلام

مذهب تشیع  
این مذهب برگرفته از مشى على علیه السلام و خاندان اوست . مذهب تشیع به تدریج به فرق گوناگونى چون اسماعیلیه ، زیدیه و اثنى عشرى (Twelvers) تقسیم شد. مبناى این تقسیم بندى مشروعیت و مقبولیت عالمان دینى یا امامان نزد پیروان این فرق بود. بزرگترین گروه این مذهب ، شیعه دوازده امامى که بر ایران معاصر حکومت دارد، معتقد است که دوازدهمین امام شیعه در سال 873 میلادى از نظر غایب و پیش از خاتمه تاریخ (آخرالزمان)، با نام مهدى (عج) براى گسترش عدل و داد ظهور خواهد یافت. شیعیان در طول تاریخ اسلامى و در دوران حکومت سلسله بنى امیه و بنى عباس که سنى و مخالف سرسخت شیعه بودند، آزار و اذیت هاى بسیارى را متحمل شدند. در نتیجه ، شیعیان که در جوامع اسلامى آن دوران در اقلیت بسر مى بردند، مجبور به ترک خانه و کاشانه خویش ‍ و عزیمت به مناطق دور افتاده (براى ایمنى یافتن از این مصائب ) و مخفى کردن ایمان و مذهب خود (تقیه ) بودند. روحانى شیعى مستقل تر از روحانى سنى است و همچنین در روحانیت شیعى ، سازمان یافتگى و سلسله مراتب علمى - معنوى بیشترى به چشم مى خورد.
مذهب تسنن  
پیروان مذهب تسنن (یا اسلام خلافتى ) معتقد به پیروى از سنت پیامبر اسلام صلى الله علیه و آله و چهار خلیفه پس از او، به ترتیب ابوبکر، عمر، عثمان و على علیه السلام هستند. در  مذهب تسنن چهار فرقه وجود دارد که این تعداد ناشى از قرائت هاى متفاوت علماى اهل تسنن از قرآن است . این چهار فرقه عبارتند از: حنفى ، شافعى ، حنبلى و مالکى . در تعالیم مذهب تسنن چنین است که رهبرى جامعه اسلامى باید در اختیار خلیفه باشد.

خلیفه شخصیتى است سیاسى و در عین حال مذهبى ، اما عمر چندانى از ظهور اسلام نگذاشته بود که قدرت حاکمیت ، در قبضه سلاطین و سلسله پادشاهى ظالم افتاد. اسلام سنى از همان دوران قرون وسطى به بعد جانب حکومت و نظام حاکم را گرفت که مصداق آن این نکته است که در مذهب تسنن ، مادامى که حاکم شریعت (ظاهرى ) اسلام را اجرا مى کرد، شورش علیه او هر چند که ظالم و جبار بود، مردود شمرده مى شد.
نکات اصلى  
اسلام همواره در خاورمیانه نیروى فرهنگى عظیمى بوده است . با هویدا شدن بى لیاقتى دولتها و کشورهاى سوسیالیست و ضد مذهب در این منطقه ، زمان آن فرا رسیده بود که قلب تپنده فرهنگ و سیاست گردد.
پیدایش نو اندیشهایى در زمینه فقه شیعه و سنى ، آغازگر موج گسترده اى از احیا طلبى هاى اسلامى گشت که در دهه 1970 خاورمیانه را در بر گرفت . از اهداف اصلى این جنبشها و حرکتهاى اصلاح طلبانه ، حاکم سازى نظام اسلامى در قالب ایجاد یک کشور اسلامى و اجراى شریعت اسلامى در آن بود.
انقلاب اسلامى ایران در سال 79- 1978، الگوى طرفداران احیاى اسلام شد.