کیفیت نفوذ شیطان

وسوسه شیطانى معمولا تدریجى و گام به گام است . او نمى تواند یک باره و ناگهانى بر انسان مسلط شود و او را به دام خود و بدبختى بکشاند. بلکه آرام آرام و گام به گام در او نفوذ مى کند تا بر او تسلط کامل یابد.
قرآن مى فرماید: (اى مردم ! از نعمت هاى حلال و پاکیزه خداوند که در روى زمین است بخورید و از گام هاى شیطان پیروى نکنید، که او دشمن آشکار شما است )
از این آیه معلوم مى شود که ، تسلط افکار شیطان بر انسان تدریجى و لحظه به لحظه است نه دفعى و ناگهانى . تمایلات شیطانى ، مقدماتى دارد که اسیران شهوت ، کم کم در دامش گرفتار مى آیند، زمزمه هاى دوستان ناباب ، شرکت در محافل نامناسب ، ترغیب و تشویق آلودگان ، جملگى از عوامل تدریجى انحراف اند. شیطان ، اول اندیشه گناه و نیات سوء خود را ماهرانه و پنهانى به قلب انسان القا مى کند و کارهاى زشت و پلید او را در نظرش زیبا جلوه مى دهد و آواى خود را آرام آرام در گوش جانش سر مى دهد، تا آن کسى را که آماده است به سراغ مطلوبش ببرد.
از آن جا که شیطان اغواگرى و فریب است ، باید زمینه اى مناسب براى نفوذ خویش داشته باشد. و این زمینه ها مى تواند نقطه ضعف ها، حساسیت ها، محرومیت ها، عقده ها و به طور کلى صفات منفى باشد.
این گونه صفات ، راه فعالیت و نفوذ قطعى را براى شیطان باز مى گذارد و اسباب تسلط را برایش فراهم مى آورد.
بنابر این ، شهوات سرکش ، خود خواهى ها، حب جاه و مقام ، حب مال و منال ، حسادت ها، رقابت ها، شهرت طلبى و افزون خواهى ها، عقده هاى حقارت و خود کم بینى ها، همگى از دام هاى خطرناک شیطان اند. هر کس ‍ راه این امراض روانى را ببندد، به دام شیطان نخواهد افتاد.
وسوسه هاى تدریجى شیطان ، همانند میکرب هاى بیمارى زا هستند که در همه جا وجود دارند. اما از نظر ابتلا، تنها آن گروه را مبتلا مى سازند که بر اثر ضعف بنیه ، قدرت مقاومت در برابر میکروب را ندارند، قرآن ، استیلا و تسلط شیطان را تنها بر کسانى مى داند که او را دوست خود گرفته اند و به اغوا و فریب شیطان براى خداى یکتا شرک آورده اند.
انسان در هر مرحله از ایمان ، یا در هر سن و سالى که باشد، گاه گاه احساس ‍ مى کند که نیروى توانمندى از درون ، او را به سوى گناهى مى خواند، که این گونه حالات بیش تر در سالهاى جوانى خود نمایى مى کند. در چنین حالتى ،
آدمى دچار وسوسه هاى شیطانى گردیده و با مختصر غفلتى ، ممکن است دچار لغزش شود. در این شرایط، تنها راه نجات این است که انسان از قدرت پنهان الهى مدد جوید و از درگاه خداوند بخواهد تا در کنف حمایت خود، او را از شر شیطان صفتان یار و دمساز نشود و از شر آنها پیوسته خود را دور نگه دارد.